9 augustus 2012

Olympische sporten

Toen mijn geliefde en ik naar een Olympische tak van sport zaten te kijken waarbij twee fragiele vrouwen staande op één been elkaar met het andere been probeerden te schoppen, bleek dat ze niet alleen ieder een helm op hadden die vrijwel hun hele hoofd inclusief de voorkant bedekte, ook hun romp werd door een soort harnas beschermd.
Beiden vonden we dat een sport waarbij het lichaam dusdanig beschermd moest worden, niet olympisch zou mogen zijn, hoe sierlijk dansend hun bewegingen er ook uitzagen.
Even later voegden we daaraan toe, omdat anders alle 'helmsporten' uitgesloten zouden worden, dat de sport ook als doel zou moeten hebben het lichaam van de tegenstander te raken. En ja, ook schermen kan dus worden afgevoerd. Net als boxen, terwijl judo mag blijven, want geen beschermende kleding nodig.

Een ander criterium om toegelaten worden tot de spelen of daar gehandhaafd zou mogen blijven zou moeten zijn dat de sport een behoorlijke lichamelijke inspanning vereist. Anders zou je autoracen of schaken ook kunnen opnemen. Waarbij ik vermoed dat dat laatste ooit op dit podium gefigureerd heeft en bovendien al sinds jaar en dag haar eigen 4-jaarlijkse olympiade heeft.
Maar als autoracen zich niet kwalificeert, dan kunnen ook alle paardensporten worden afgevoerd. Je zou net zo goed de duivensport of het africhten van honden kunnen invoeren, bij de laatste moet de begeleider nog enige fysieke inspanning leveren door met de hond mee te hollen.

En tenslotte lijken me de sporten waarbij één of enkele landen alle medailles opeisen in aanmerking te komen voor diskwalificatie. Tafeltennis handhaven, terwijl China steeds oppermachtiger wordt? Dat het schaatsen dan ook in gevaar komt en met name Nederland daardoor ernstig gedupeerd wordt, moeten we op de koop toenemen.

Blijft over de vraag welke sporten nu nog niet olympisch zijn en daar wel zouden thuishoren.
Dansen misschien?
Kunnen die schoppende dames ook weer meedoen, zonder beschermende kleding.

18 juli 2012

Stamboomnamen, op en neer

In De namen van de voorouders staat beschreven hoe je de generatie van je voorouders kunt aangeven. Gerekend vanuit een bepaald persoon, de proband geheten die (eigenlijk) generatie 0 heeft, begin je met de volgende generatie, de ouders. Dan generatie 2, de grootouders, waarna de overgrootouders en de betovergrootouders komen, generatie 3 en 4.
En dan is er een slim systeem van benaming bedacht dat met één extra voorvoegsel het aantal generaties telkens verdubbelt. Schematisch is dat als volgt weer te geven

1                                 ouders
2                            grootouders
3                        overgrootouders
4                     betovergrootouders
5                 oud-            ouders
6                 oud-       grootouders
7                 oud-   overgrootouders
8                 oud-betovergrootouders
9            stam-                ouders
10           stam-           grootouders
11           stam-       overgrootouders
12           stam-    betovergrootouders
13           stam-oud-            ouders
14           stam-oud-       grootouders
15           stam-oud-   overgrootouders
16           stam-oud-betovergrootouders
17      edel-                     ouders
18      edel-                grootouders
19      edel-            overgrootouders
20      edel-         betovergrootouders
21      edel-     oud-            ouders
22      edel-     oud-       grootouders
23      edel-     oud-   overgrootouders
24      edel-     oud-betovergrootouders
25      edel-stam-                ouders
26      edel-stam-           grootouders
27      edel-stam-       overgrootouders
28      edel-stam-    betovergrootouders
29      edel-stam-oud-            ouders
30      edel-stam-oud-       grootouders
31      edel-stam-oud-   overgrootouders
32      edel-stam-oud-betovergrootouders
33 voor-                          ouders
34 voor-                     grootouders
35 voor-                 overgrootouders
36 voor-              betovergrootouders
37 voor-          oud-            ouders
38 voor-          oud-       grootouders
39 voor-          oud-   overgrootouders
40 voor-          oud-betovergrootouders
41 voor-     stam-                ouders
42 voor-     stam-           grootouders
43 voor-     stam-       overgrootouders
44 voor-     stam-    betovergrootouders
45 voor-     stam-oud-            ouders
46 voor-     stam-oud-       grootouders
47 voor-     stam-oud-   overgrootouders
48 voor-     stam-oud-betovergrootouders
49 voor-edel-                     ouders
50 voor-edel-                grootouders
51 voor-edel-            overgrootouders
52 voor-edel-         betovergrootouders
53 voor-edel-     oud-            ouders
54 voor-edel-     oud-       grootouders
55 voor-edel-     oud-   overgrootouders
56 voor-edel-     oud-betovergrootouders
57 voor-edel-stam-                ouders
58 voor-edel-stam-           grootouders
59 voor-edel-stam-       overgrootouders
60 voor-edel-stam-    betovergrootouders
61 voor-edel-stam-oud-            ouders
62 voor-edel-stam-oud-       grootouders
63 voor-edel-stam-oud-   overgrootouders
64 voor-edel-stam-oud-betovergrootouders

Echter, als je op zoek gaat naar een soortgelijke benaming voor kinderen in plaats van ouders, dus zeg maar de generaties -1, -2 en volgende, dan vind je niet een dergelijke benaming. 
Maar gezien de symmetrie tussen VOORouders en ACHTERkinderen die al in de eerste paar generaties blijkt: 
GROOTouders  versus KLEINkinderen
OVERgrootouders versusu ACHTERkleinkinderen
is er niets op tegen dat voort te zetten met de betreffende voorvoegsels bet, nieuw, stam, edel en na:

-1                                  kinderen
-2                             kleinkinderen
-3                       achterkleinkinderen
-4                    betachterkleinkinderen
-5               kind-              kinderen
-6               kind-         kleinkinderen
-7               kind-   achterkleinkinderen
-8               kind-betachterkleinkinderen
-9          stam-                   kinderen
-10         stam-              kleinkinderen
-11         stam-        achterkleinkinderen
-12         stam-     betachterkleinkinderen
-13         stam-kind-              kinderen
-14         stam-kind-         kleinkinderen
-15         stam-kind-   achterkleinkinderen
-16         stam-kind-betachterkleinkinderen
-17    edel-                        kinderen
-18    edel-                   kleinkinderen
-19    edel-             achterkleinkinderen
-20    edel-          betachterkleinkinderen
-21    edel-     kind-              kinderen
-22    edel-     kind-         kleinkinderen
-23    edel-     kind-   achterkleinkinderen
-24    edel-     kind-betachterkleinkinderen
-25    edel-stam-                   kinderen
-26    edel-stam-              kleinkinderen
-27    edel-stam-        achterkleinkinderen
-28    edel-stam-     betachterkleinkinderen
-29    edel-stam-kind-              kinderen
-30    edel-stam-kind-         kleinkinderen
-31    edel-stam-kind-   achterkleinkinderen
-32    edel-stam-kind-betachterkleinkinderen
-33 na-                             kinderen
-34 na-                        kleinkinderen
-35 na-                  achterkleinkinderen
-36 na-               betachterkleinkinderen
-37 na-          kind-              kinderen
-38 na-          kind-         kleinkinderen
-39 na-          kind-   achterkleinkinderen
-40 na-          kind-betachterkleinkinderen
-41 na-     stam-                   kinderen
-42 na-     stam-              kleinkinderen
-43 na-     stam-        achterkleinkinderen
-44 na-     stam-     betachterkleinkinderen
-45 na-     stam-kind-              kinderen
-46 na-     stam-kind-         kleinkinderen
-47 na-     stam-kind-   achterkleinkinderen
-48 na-     stam-kind-betachterkleinkinderen
-49 na-edel-                        kinderen
-50 na-edel-                   kleinkinderen
-51 na-edel-             achterkleinkinderen
-52 na-edel-          betachterkleinkinderen
-53 na-edel-     kind-              kinderen
-54 na-edel-     kind-         kleinkinderen
-55 na-edel-     kind-   achterkleinkinderen
-56 na-edel-     kind-betachterkleinkinderen
-57 na-edel-stam-                   kinderen
-58 na-edel-stam-              kleinkinderen
-59 na-edel-stam-        achterkleinkinderen
-60 na-edel-stam-     betachterkleinkinderen
-61 na-edel-stam-kind-              kinderen
-62 na-edel-stam-kind-         kleinkinderen
-63 na-edel-stam-kind-   achterkleinkinderen
-64 na-edel-stam-kind-betachterkleinkinderen

23 juni 2012

Oneens

Monty Python had een Argument Clinic.
Ik zou een website willen waar ik het met anderen oneens kan zijn, zoals je ook online kunt schaken, bridgen of poker spelen.

6 mei 2012

Voorspellen

Een bekend aforisme luidt "voorspellen is lastig, vooral als het over de toekomst gaat".
Wat vaak gebeurt en soms heel schappelijke (maar zelden wetenschappelijke) resultaten levert is dat men een trend probeert te ontdekken en die voortzet. In z'n eenvoudigste vorm kan dat zelfs de beste uitkomsten opleveren: als je voorspelt dat het morgen hetzelfde weer is als vandaag (b)lijkt dat de beste voorspelling te zijn die je over het weer kunt maken.
De mooiste uitzondering op de regel van een trendlijn doortrekken is de voorspelling, aan het einde van de 19de eeuw in Parijs gedaan, dat als de groei van het aantal karossen zich zou voortzetten, Parijs dan met de eeuwwisseling onder 3 meter paardenstront bedolven zou zijn. Quod buitengewoon non natuurlijk.

Recent zag ik een tweetal geleerden die ook een voorspelling deden, de indrukwekkende paleontologe Jenny Clack in de sublieme BBC-serie Beatiful Science Minds, en de Indiasche econoom(?) in de onvolprezen VPRO-serie Tegenlicht.
De eerste, om daarmee te beginnen, liet weten dat de mens als soort ook niet het eeuwige leven had en op den duur zou vervangen worden door, naar haar inschatting, de knaagdieren ("rodents").
Persoonlijk, maar wie ben ik, denk ik dat de vogels en dan met name de intelligente onder hen, zoals de kraai-achtigen, een grotere kans maken. De knaagdieren zijn opnieuw een zoogdier en met de mens hebben die hun kans wel gehad. En de voordelen van vogels, zeker in een veel moeilijker leefomgeving, lijken me evident. Maar zoals gezegd, hier bevind ik me ver buiten mijn "league".
Reden dat ik meer twijfel aan haar voorspelling is dat met de mens voor het eerst in de historie, zelfs die van de paleontologie, intellect een rol speelt. En het lijkt me onverantwoord om het uitsterven van soorten zonder enige vorm van intelligentie te vergelijken met dat van de mens en dan maar te concluderen dat hun lot hetzelfde zal zijn. Ik ben geen diehard optimist die gelooft dat het menselijk vernuft voor ieder probleem waar ze voor gesteld wordt een oplossing zal vinden. Maar net als bij de 3 meter paardenstront denk ik dat veel van de problemen waar we voor gesteld zullen worden een overmaat aan inventiviteit zullen losmaken.
De mogelijkheden tot extinctie zijn vele. Van de bekende milieuvervuiling tot het ontploffen van de supervulkaan onder Yellowstone park, om van inslag van een meteoriet van 10 km doorsnee maar te zwijgen. De mate van en het tempo waarin de mens dan in een oplossing moet voorzien zal het uiterste van ons vergen en het is beslist niet zeker dat we daarin zullen slagen. Maar dat we veel meer kans maken dan de dinosauriërs, die met zo'n meteoriet werden geconfronteerd, staat voor mij als een paal boven water.

 De andere geleeerde is Chandran Nair, oprichter en directeur Global Institute for Tomorrow. Hij is vooral sceptisch, over het kapitalisme, de democratie en, vooral, de technologie. Of die ons kunnen redden van de problematiek die met "milieu" te nauw wordt beschreven, maar die ook met de beschikbaarheid van grondstoffen en de ontwikkeling van het toenemende aantal mensen van doen heeft.
Dat scepticisme over kapitalisme en democratie kan ik wel volgen. Het lijkt me meer dan fascinerend te zien in welke mate en hoe die twee in de toekomst, in nauwe verstrengeling met elkaar, zullen evolueren. Dat de een de ander zal moeten beperken en er gezocht moet worden naar een misschien wel heikel evenwicht staat voor mij vast. "We have seen nothing yet" geldt mijns inziens ook op dat gebied.
Want waar die slogan zeker geldt, en waar scepticisme dus (m.i.) veel minder verantwoord is, is op het gebied van de technologie. Er zullen, is mijn vaste overtuiging, oplossingen gevonden worden waarvan we nu niet eens durven dromen. De oceanen met hun overvloedige soorten en aantallen levensvormen waarvan we nu nog geen idee hebben, zullen ons voorzien van nu nog onbekende mogelijkheden. Alleen de grondstoffen al die daar nog voorhanden zijn zullen ons de tijd geven die nodig is om onze inventiviteit te voeden en de problemen af te wenden die nu worden voorzien door bestaande trends te continueren.
De gevolgen van het wereldwijd beschikbaar zijn van kennis en kunde zal overweldigend zijn. Deze week werd bekend dat Harvard zich aansluit bij MIT en eveneens al hun universitaire cursussen online gaat aanbieden. Daarmee worden veel mensen, vooral in derde wereld landen, betrokken om ook hun grootste "asset", hun hersens in te zetten. En dat zijn unieke ontwikkelingen. Nooit eerder, afgezien van de boekdrukkunst, kreeg informatieverspreiding  zo'n boost.
Kortom, ik ben een notoire optimist en zowel Clack als Nair zal blijken het bij het verkeerder eind te hebben.
Jammer alleen dat ik dat, waarschijnlijk, niet meer zal meemaken.

3 april 2012

Toegankelijkheid van wetenschap

Er zijn uitgeverijen, waaronder niet zelden van Nederlandse origine, die veel geld verdienen aan het publiceren van wetenschappelijke resultaten. Hun businessmodel ziet er ongeveer als volgt uit. Per wetenschappelijk gebied voeren zijn één of meer tijdschriften waarin wetenschappers hun wetenschappelijke vondsten kunnen publiceren. Voorwaarde daarvoor is echter dat de referees van het betreffende tijdschrift, (voor de auteur) anonieme specialisten op dat vakgebied, het artikel beoordelen als geschikt voor publicatie, al of niet na het verwerken van geadviseerde aanpassingen. Of het artikel wordt afgewezen door de referees.
Een abonnement op het tijdschrift wordt vervolgens, en nu komt het, voor veel geld aangeboden aan de onderzoekende instanties, niet zelden universiteiten. Dus ook de werkgever van de auteur moet (diep) in de buidel tasten om haar resultaten te zien te krijgen.
De uitgever beroept zich op zijn kosten, ook van de referees, en de hoge kwaliteitsstandaard die zij garanderen. Wat weer resulteert in een tijdschrift met een niet te evenaren reputatie die natuurlijk ook afstraalt op de auteurs die in zo'n blad mogen(!) publiceren. Met als gevolg onder meer dat veel onderzoekers in de natuurwetenschappen er heel wat voor over zouden hebben om eens in Nature of Science te publiceren.

Op de keper beschouwd is dit een zeer merkwaardige gang van zaken. De onderzoeksinstelling, niet zelden  een universiteit dus betaald door gemeenschapsgeld, moet veel geld op tafel leggen om kennis te nemen van resultaten van andere onderzoekers, meestal ook betaald met gemeenschapsgeld, omdat die gereviewed worden door referees, die veelal ook door gemeenschapsgeld betaald worden!
En een private instelling, wiens enige bijdrage is de fysieke levering van het tijdschrift en de administratie daaromheen, is de lachende derde en strijkt de niet geringe winst op. Waarbij soms zelfs het copyright de auteur ook nog ontfutseld wordt, hoewel dat steeds minder het geval lijkt te zijn.
Een mooi voorbeeld in Nederland is het bedrijf Kluwer dat al jarenlang het monopolie heeft op publicatie van wetteksten en uitspraken van de Hoge Raad. Uiteraard leveren ze meerwaarde door die publicaties te voorzien van deskundige commentaren van rechtswetenschappelijke experts, maar, u raadt het al, die worden door een universiteit betaald, die vervolgens van Kluwer de rekening gepresenteerd krijgt.

Het is duidelijk dat hier iets aan moet veranderen. Het is natuurlijk zeer onterecht dat een bedrijf enorme winsten opstrijkt, terwijl de essentiële kosten door de samenleving worden gemaakt. Bovendien groeien de kosten van de tijdschriften exponentieel, zodanig dat universiteiten selecties moeten maken en arme(re) universiteiten, meestal in derde-wereld landen kunnen überhaupt die abonnementen niet betalen, waarmee de resultaten voor hen niet toegankelijk zijn.
Allereerst moet er worden afgezien van fysieke distributie. Dit brengt de kosten van de uitgevers geheel tot nul terug, waarmee het niet duidelijker kan worden dat hun functie overbodig is. Uiteraard kan een instelling online publicaties laten drukken, maar dat mogen ze dan zelf doen.
Ten tweede moet aan iedereen, dus niet alleen de onderzoeksinstellingen met hun medewerkers, maar aan werkelijk iedereen, waar ook ter wereld, gratis toegang worden verschaft aan alle gepubliceerde resultaten.
Ten derde moeten alle auteurs, willen zij één artikel gepubliceerd krijgen, eerder bij minstens twee artikelen van andere auteurs als referee opgetreden hebben. Daarvoor krijgen zij geen vergoeding, maar dit dient òf in hun arbeidsovereenkomst te worden opgenomen òf moeten ze in hun eigen tijd doen.
Op die manier krijgen burgers niet alleen iets terug voor hun belastinggeld, er wordt eveneens een belangrijk bron op het gebied van onderwijs en onderzoek ontsloten, en tenslotte wordt er een vorm van ontwikkelingshulp gegeven die niet alleen ons niets (extra) kost, maar van onmeetbaar belang is voor de onderontwikkelde landen.
Welke win-win situatie kan daar mee concurreren?


17 maart 2012

Oplichters (2)

Het is niet onmogelijk dat de mevrouw die ik noemde in een eerder bericht zelf gelooft in het boek waaraan ze nu hoopt te verdienen. Ze schrijft immers op haar website  "Het boek ‘de Wetten van de Winnaars’ van de Duitse bestseller auteur en moneycoach Bodo Schäfer heeft me de weg gewezen in zowel mijn privé als zakelijk leven. Het is voor mij DE gids en DE handleiding geweest voor alle vijf de gebieden van mijn leven."

Ik moest denken aan iets wat ik enkele weken geleden las (de bespreking van het boek "The Folly of Fools) waarin de volgende redenering was opgenomen:
  • als iedereen de waarheid spreekt is het lucratief te liegen en bedriegen
  • omdat niemand bedrogen wil worden moet je zo goed mogelijk de indruk wekken dat wat je beweert de waarheid is
  • de beste manier om dat te doen is zelf te geloven in wat je te berde brengt
  • dus: eerst jezelf bedriegen voor je anderen bedriegt!
Eigenlijk zou je medelijden met deze mensen moeten hebben en er zouden klinieken moeten zijn waarin ze kunnen afkicken. Maar, en nu komt het, dit fenomeen - van zelfbedrog - is zó algemeen, dat dan weldra iedereen onder behandeling zou zijn. Lees bijvoorbeeld een hoofdstuk uit het nieuwe boek van Kahneman.

Misschien moeten we ons beperken tot die mensen die zelf profijt willen hebben van hun voor het bedriegen van anderen benodigde zelfbedrog. Dus niet alleen de schrijver van dat bovengenoemde boek, die waarschijnlijk heel goed weet dat hij al meer dan 10 jaar probeert de mensheid een enorm oor aan te naaien, maar ook de mevrouw met die boekrechten voor NL, die het mogelijk ook nog gelooft.

Het grappige is dat het laatste woord van de vorige alinea associaties bij mij oproept van religie, waarin de handel in bedrog geïnstitutionaliseerd is. Zoals ik recent las: "Als jij tegen god praat ben je religieus, als god tegen jou praat ben je psychotisch!"
Dus alle dominé's, rabbi's, imams en andere voorgangers die leven van het voorliegen van goedgelovigen zouden, als ze al niet de gevangenis in moeten, minstens een afkickprogramma moeten ondergaan, net als die mevrouw.



16 maart 2012

Oplichters (1)

Kwam via via een melding tegen dat een mevrouw de rechten (voor NL) van een boek had bekomen met als titel 'De wetten van de winnaars'. Op de bijbehorende website afficheert ze het als "(...)  een gids die je naar een succesvoller leven zou kunnen leiden."

Enkele weken geleden zag ik de Canadese documentaire "The trouble with experts" *) over experts en andere deskundigen. Niet alleen werd daar aangetoond dat je over heel veel zaken niets met zekerheid, of zelfs maar een behoorlijke waarschijnlijkheid, kunt zeggen. Maar ook dat er tallozen zijn die beweren dat wèl te kunnen. Die dan bij een fatsoenlijke test door de mand vallen en zich dus ontpoppen als oplichter. Niet alleen de wijnkenner kwam voorbij, maar ook de kunstkenner, alle(!) soorten econoom en behalve de beursgoeroe, ook ieder ander die zich met de term goeroe tooit. En, binnen die klasse nog met een speciale vermelding, de mangementgoeroe.
Er bleek zelfs een meneer, uiteraard in de US of A, die, á raison van $ 2.000 tot $ 7.000, willekeurige leken opleidde tot deskundige in wat ze ook maar wilden. Niet door ze de gewenste kennis bij te brengen, als dat al mogelijk zou zijn, maar door hen het gewenste expert-gedrag te leren. Als one-liner gaf hij het programma mee: "All these people are full of B.S.!"

Het lijkt mij dat niet alleen de auteur zich 100% kwalificeert in deze rij van uiterst dubieuze figuren, ook de mevrouw die zijn boodschap verspreidt in het Nederlands taalgebied schaart zich daaronder.
Mij zou lijken dat de overheid zulke producten, ook als ze met korting of met niet-goed-geld-terug-garantie worden aangeboden, verplicht voorzien te worden van een waarschuwing van het soort dat je ook bij beleggingsproducten tegenkomt. Zoiets als: "wàt hier ook beweerd wordt, niets daarvan kan bewezen worden in een onafhankelijk onderzoek dat wetenschappelijk verantwoord is."
En dan hou ik het nog netjes. Want het zijn natuurlijk gewoon oplichters, ook deze mevrouw.

*) Op youtube is het hele programma (van bijna 3 kwartier ...) hier te zien.