11 augustus 2013
22 juli 2013
De taak van de overheid
Dit onderwerp houdt me al jaren bezig: Wat is de taak van de overheid?
In Amerika zijn er mensen, vooral onder de Republikeinen, voor wie de overheid niet klein genoeg kan zijn. Ieder is verantwoordelijk voor zichzelf en God voor ons allen.
Aan de andere kant zijn er de jaren '70 socialisten die een groot deel van de aardgasbaten verkwanseld hebben door de overheid buiten proporties op te blazen door bijvoorbeeld sociale voorzieningen op te tuigen die ieder menselijk initiatief in de kiem smoorden. Waarom zou je gaan werken als je ook een uitkering kon krijgen?
Ik herinner me nog de BKR, de Beeldende Kunst regeling. Iedereen die de kunstakademie – dat schreef je indertijd met een k – had voltooid kon zijn kunstwerken of wat daar voor doorging, aanbieden en die werden dan door gemeentes aangeschaft en leverden zo de would-be kunstenaar enig inkomen en de kunstuitleen voldoende werken op.
Ook bedrijven hadden gauw in de gaten dat die sociale voorzieningen een prachtige overloop waren waarin overtollige, lastige of echt zieke werknemers gedumpt konden worden.
Goed, de waarheid ligt dus ergens in het midden.
Waarom worden kranten níet van overheidsgeld voorzien en publieke omroepen wèl?
Móet cultuur overleven op overheidsgeld?
Als dat níet hoeft, hoe staat het dan met de wetenschap?
Over die eerste vraag nadenkend kwam ik vanochtend tijdens het ontbijt op de gedachte om alleen nog maar de kritische houding van de media door de overheid te laten fourneren, zeg maar de onderzoeksjournalistiek. Daarvoor mogen die media een percentage van hun omzet budgetteren, waarin door die overheid wordt voorzien.
Want laten we wel wezen, het is toch van de zotte dat er nu overheidsgeld betaald wordt voor voetbalrechten die voor een groot deel naar de bonden en dus naar de grote clubs gaan, die daarmee hun astronomische salarissen kunnen betalen. En minstens zo idioot is het dat het Europese hof heeft bepaald dat FIFA en UEFA de landenwedstrijden niet aan de hoogste bieder mogen verkopen, maar dat dit een cultureel bepaald fenomeen is (of woorden van gelijke strekking) en dat die wedstrijden voor iedereen toegankelijk op de publieke netten te zien moeten zijn.
Later op de ochtend had ik, in lijn met wat ik eerder in De wil van het volk schreef, het idee om het nog verder te versimpelen:
Laat de overheid alle subsidies en verdere support aan private ondernemingen stop zetten. Maar maak een lijst van de ondernemingen waarvan de overheid vindt dat ze goed werk doen, bijvoorbeeld de onderzoeksjournalistiek in de media, van welke aard dan ook. En maak de bijdrage die een burger doet aan één of meer van deze bedrijven, belastingaftrekbaar, zij het tegen een vast tarief van bijv. 30%. Uiteraard moeten de bedrijven zeer transparant deze bijdragen expliciet in hun jaarrekening opnemen en verantwoorden. Ook op lokaal niveau zou dat ingevoerd kunnen worden, zodat gemeentes niet meer voetbalclubs met onevenredig grote bedragen te hulp hoeven schieten.
Op die manier kan de burger aangeven welke fenomenen zij de moeite waard vindt. Als er dan een orkest moet worden opgeheven, dan is dat waarschijnlijk omdat ze onvoldoende draagvlak hebben. En hoeft de overheid geen lastige keuzes meer te maken.
Nou nog de rest van de overheidstaken.
In Amerika zijn er mensen, vooral onder de Republikeinen, voor wie de overheid niet klein genoeg kan zijn. Ieder is verantwoordelijk voor zichzelf en God voor ons allen.
Aan de andere kant zijn er de jaren '70 socialisten die een groot deel van de aardgasbaten verkwanseld hebben door de overheid buiten proporties op te blazen door bijvoorbeeld sociale voorzieningen op te tuigen die ieder menselijk initiatief in de kiem smoorden. Waarom zou je gaan werken als je ook een uitkering kon krijgen?
Ik herinner me nog de BKR, de Beeldende Kunst regeling. Iedereen die de kunstakademie – dat schreef je indertijd met een k – had voltooid kon zijn kunstwerken of wat daar voor doorging, aanbieden en die werden dan door gemeentes aangeschaft en leverden zo de would-be kunstenaar enig inkomen en de kunstuitleen voldoende werken op.
Ook bedrijven hadden gauw in de gaten dat die sociale voorzieningen een prachtige overloop waren waarin overtollige, lastige of echt zieke werknemers gedumpt konden worden.
Goed, de waarheid ligt dus ergens in het midden.
Waarom worden kranten níet van overheidsgeld voorzien en publieke omroepen wèl?
Móet cultuur overleven op overheidsgeld?
Als dat níet hoeft, hoe staat het dan met de wetenschap?
Over die eerste vraag nadenkend kwam ik vanochtend tijdens het ontbijt op de gedachte om alleen nog maar de kritische houding van de media door de overheid te laten fourneren, zeg maar de onderzoeksjournalistiek. Daarvoor mogen die media een percentage van hun omzet budgetteren, waarin door die overheid wordt voorzien.
Want laten we wel wezen, het is toch van de zotte dat er nu overheidsgeld betaald wordt voor voetbalrechten die voor een groot deel naar de bonden en dus naar de grote clubs gaan, die daarmee hun astronomische salarissen kunnen betalen. En minstens zo idioot is het dat het Europese hof heeft bepaald dat FIFA en UEFA de landenwedstrijden niet aan de hoogste bieder mogen verkopen, maar dat dit een cultureel bepaald fenomeen is (of woorden van gelijke strekking) en dat die wedstrijden voor iedereen toegankelijk op de publieke netten te zien moeten zijn.
Later op de ochtend had ik, in lijn met wat ik eerder in De wil van het volk schreef, het idee om het nog verder te versimpelen:
Laat de overheid alle subsidies en verdere support aan private ondernemingen stop zetten. Maar maak een lijst van de ondernemingen waarvan de overheid vindt dat ze goed werk doen, bijvoorbeeld de onderzoeksjournalistiek in de media, van welke aard dan ook. En maak de bijdrage die een burger doet aan één of meer van deze bedrijven, belastingaftrekbaar, zij het tegen een vast tarief van bijv. 30%. Uiteraard moeten de bedrijven zeer transparant deze bijdragen expliciet in hun jaarrekening opnemen en verantwoorden. Ook op lokaal niveau zou dat ingevoerd kunnen worden, zodat gemeentes niet meer voetbalclubs met onevenredig grote bedragen te hulp hoeven schieten.
Op die manier kan de burger aangeven welke fenomenen zij de moeite waard vindt. Als er dan een orkest moet worden opgeheven, dan is dat waarschijnlijk omdat ze onvoldoende draagvlak hebben. En hoeft de overheid geen lastige keuzes meer te maken.
Nou nog de rest van de overheidstaken.
Dijkstra en hoe je moet nummeren
In de IT-wereld is het heel gebruikelijk om, als je een rij getallen hebt, die aan te geven met 
etc. Daarbij valt op dat ze het nummeren beginnen met 0.
Dijkstra verdedigt dat door simpel te stellen dat "starting with 0, however, gives the nicer range 0 ≤ i < N". Als argument lijkt dat me absoluut onvoldoende.
Een beter argument anno nú is dat het, in de IT-wereld althans, al 30 jaar gebruikelijk is, maar als we goede redenen vinden om dit gebruik af te schaffen, vervalt ook die reden.
Laat ik een tweetal redenen aanvoeren.
Allereerst begint ieder kind dat tellen leert, met 1 en leert op die manier de relatie die er is tussen de gehele getallen en een aantal objecten. Geen zinnig mens, en zelfs geen IT-professor, zal zijn kinderen leren om bij 0 te beginnen. Dan zou het tot een jaar of 6, 7 duren voor kinderen met tellen kunnen beginnen, want op die leeftijd schijnt het concept van 0 door te dringen.
Omdat in vroeger tijd het vanwege de traagheid van computers niet ongebruikelijk was dat de mens zich aan de computer moest aanpassen – als student tikte ik mijn programmaatje en de gegevens daarvoor in op een 'flexwriter' die een ponsband als output had die dan aan de computer werd gevoerd die er in de 'quick service' vervolgens 30 seconden mee rekende en de output daarvan op papier printte – dus leek het toen (mogelijk) een goed idee het nummeren bij 0 te beginnen.
Nu is daar geen sprake meer van. Een beetje smartphone heeft een sterkere processor dan de computers aan boord van de maanlanders. Dus moeten we af van alles wat het gebruik van de computer, inclusief het programmeren, voor de mens nodeloos ingewikkeld of ongemakkelijk maakt.
GEBRUIKSVRIENDELIJKHEID moet met hoofdletters worden geschreven, ons daarbij realiserend dat een programmeur ook maar een gebruiker is. Dus als pubers gaan programmeren moeten ze gewoon bij 1 beginnen met tellen.
Een tweede argument is dat het niet ongebruikelijk is dat we achterenaan beginnen met tellen, dat wordt dan "de laatste, de op éen na laatste, ..." etc. In de IT-wereld wordt dat wel aangegeven met
waarbij de negatieve getallen worden gebruikt om achteraan met tellen te beginnen. Omdat –0=0 kun je natuurlijk niet met –0 beginnen. Maar dan moet je ook consequent zijn en aan het begin starten met 1, zodat we een goeie symmetrische nummering krijgen.
etc. Daarbij valt op dat ze het nummeren beginnen met 0.
Dijkstra verdedigt dat door simpel te stellen dat "starting with 0, however, gives the nicer range 0 ≤ i < N". Als argument lijkt dat me absoluut onvoldoende.
Een beter argument anno nú is dat het, in de IT-wereld althans, al 30 jaar gebruikelijk is, maar als we goede redenen vinden om dit gebruik af te schaffen, vervalt ook die reden.
Laat ik een tweetal redenen aanvoeren.
Allereerst begint ieder kind dat tellen leert, met 1 en leert op die manier de relatie die er is tussen de gehele getallen en een aantal objecten. Geen zinnig mens, en zelfs geen IT-professor, zal zijn kinderen leren om bij 0 te beginnen. Dan zou het tot een jaar of 6, 7 duren voor kinderen met tellen kunnen beginnen, want op die leeftijd schijnt het concept van 0 door te dringen.
Omdat in vroeger tijd het vanwege de traagheid van computers niet ongebruikelijk was dat de mens zich aan de computer moest aanpassen – als student tikte ik mijn programmaatje en de gegevens daarvoor in op een 'flexwriter' die een ponsband als output had die dan aan de computer werd gevoerd die er in de 'quick service' vervolgens 30 seconden mee rekende en de output daarvan op papier printte – dus leek het toen (mogelijk) een goed idee het nummeren bij 0 te beginnen.
Nu is daar geen sprake meer van. Een beetje smartphone heeft een sterkere processor dan de computers aan boord van de maanlanders. Dus moeten we af van alles wat het gebruik van de computer, inclusief het programmeren, voor de mens nodeloos ingewikkeld of ongemakkelijk maakt.
GEBRUIKSVRIENDELIJKHEID moet met hoofdletters worden geschreven, ons daarbij realiserend dat een programmeur ook maar een gebruiker is. Dus als pubers gaan programmeren moeten ze gewoon bij 1 beginnen met tellen.
Een tweede argument is dat het niet ongebruikelijk is dat we achterenaan beginnen met tellen, dat wordt dan "de laatste, de op éen na laatste, ..." etc. In de IT-wereld wordt dat wel aangegeven met
waarbij de negatieve getallen worden gebruikt om achteraan met tellen te beginnen. Omdat –0=0 kun je natuurlijk niet met –0 beginnen. Maar dan moet je ook consequent zijn en aan het begin starten met 1, zodat we een goeie symmetrische nummering krijgen.
15 juli 2013
De wil van het volk
Er wordt veel geklaagd over de afstand van de gewone burger tot de politiek. En daar is meer dan genoeg reden voor.
Groot gevaar is dat die burger zich niet (meer) vertegenwoordigd voelt, haar belangen niet (voldoende) ziet behartigd en denkt: waarom zou ik een volgende keer nog gaan stemmen? Of, wat ook niet echt bijdraagt aan een constructieve voortgang, op één van de protestpartijen stemt ook al hebben die verder allerlei programmapunten waar die burger niet achter staat, maar "dan weet Den Haag tenminste dat dit een proteststem is".
Hoewel politici, naar mijn vaste overtuiging, niets moeten hebben van een goed functionerende democratie - om over bestuurders maar te zwijgen - is er een vrij makkelijke manier om mensen de mogelijkheid te geven direct mee te sturen op nationaal en lokaal niveau. Via de belastingen. Dat zou als volgt kunnen gaan.
Op enig moment wordt aan de hand van je inkomen en allerlei kortingen en bijtellingen de hoogte van je belasting vastgesteld. Maar anders dan nu krijg je daarbij de mogelijkheid de posten aan te geven waaraan je wilt dat jouw geld besteed wordt. Dus wil je 0% naar defensie en 30% naar onderwijs, vul de hokjes dienovereenkomstig in. Of veel naar gezondheidszorg en niets naar ontwikkelingshulp, met de door de belastingdienst ter beschikking gestelde site of programmatuur is het een fluitje van een cent.
Uiteraard kan een ministerie de zaak ook fijnmaziger verdelen, bijvoorbeeld bij defensie wèl de landmacht, maar niet de JSF. Om te voorkomen dat ze anders helemaal niks krijgen. Of in het onderwijs een onderverdeling naar salarissen van de managers en die van het onderwijzend personeel. En heb je geen zin in andere sociale voorzieningen dan de bijstand, dan is dat eenvoudig te verwezenlijken.
Snel zal duidelijk worden waar de voorkeuren van de bevolking liggen en, als de overheid transparant laat zien dat de verdeling geschiedt conform de wens van het volk, dan zal het met het vertrouwen in de politiek snel de goeie richting op gaan.
Er zitten wel een vrij grote beer op de weg. Je wil niet dat er voor een overheidsinstelling het ene jaar geen cent te makken is, en een jaar later de miljarden tegen de plinten klotsen. Of andersom.
Daarom beginnen we met hoe de verdeling nú is, dus hoe iedere belastingeuro op dit moment wordt verdeeld, bijvoorbeeld zo'n 20% gaat naar onderwijs, zie http://www.uitgavenoverheid.nl/ .
En ieder jaar mag een belastingplichtige er maximaal een deel vanaf halen of maximaal er een deel bij doen. Die delen zijn achtereenvolgens 10%, 11%, 13%, 14%, 17%, 20%, 25%, 33%, 50 en 100%. Als je het daarmee vermindert houd je in de volgende jaren 90%, 80%, 70%, 60%, 50%, 40%, 30%, 20%, 10%, 0% van het oorspronkelijke bedrag over (weet je gelijk waarom die delen zo zijn). En als je het vermeerdert wordt dat 1,1; 1,2; 1,4; 1,6; 1,8; 2,2; 2,8; 3,7; 5,5 en 11,0 keer het oorspronkelijke bedrag.
Uiteraard moet je wel zorgen dat je volledig belastingbedrag besteed wordt. En meer mag natuurlijk ook!
(Ik zal niet verder ingaan op hoe de verdere regeling zou kunnen zijn.)
Voordeel van deze manier om de wil van het volk tot uiting te brengen, is dat niet alleen de partij die je hebt gestemd telt, maar dat je ook nog aanpassingen kunt aanbrengen welke punten je van die partij wèl en welke je níet ondersteunt. En welke punten van andere partijen die het deze keer zonder jouw stem moesten doen, toch nog wel geld van je krijgen. Kortom, de macht aan het volk.
Nou de politici nog zo ver zien te krijgen.
Groot gevaar is dat die burger zich niet (meer) vertegenwoordigd voelt, haar belangen niet (voldoende) ziet behartigd en denkt: waarom zou ik een volgende keer nog gaan stemmen? Of, wat ook niet echt bijdraagt aan een constructieve voortgang, op één van de protestpartijen stemt ook al hebben die verder allerlei programmapunten waar die burger niet achter staat, maar "dan weet Den Haag tenminste dat dit een proteststem is".
Hoewel politici, naar mijn vaste overtuiging, niets moeten hebben van een goed functionerende democratie - om over bestuurders maar te zwijgen - is er een vrij makkelijke manier om mensen de mogelijkheid te geven direct mee te sturen op nationaal en lokaal niveau. Via de belastingen. Dat zou als volgt kunnen gaan.
Op enig moment wordt aan de hand van je inkomen en allerlei kortingen en bijtellingen de hoogte van je belasting vastgesteld. Maar anders dan nu krijg je daarbij de mogelijkheid de posten aan te geven waaraan je wilt dat jouw geld besteed wordt. Dus wil je 0% naar defensie en 30% naar onderwijs, vul de hokjes dienovereenkomstig in. Of veel naar gezondheidszorg en niets naar ontwikkelingshulp, met de door de belastingdienst ter beschikking gestelde site of programmatuur is het een fluitje van een cent.
Uiteraard kan een ministerie de zaak ook fijnmaziger verdelen, bijvoorbeeld bij defensie wèl de landmacht, maar niet de JSF. Om te voorkomen dat ze anders helemaal niks krijgen. Of in het onderwijs een onderverdeling naar salarissen van de managers en die van het onderwijzend personeel. En heb je geen zin in andere sociale voorzieningen dan de bijstand, dan is dat eenvoudig te verwezenlijken.
Snel zal duidelijk worden waar de voorkeuren van de bevolking liggen en, als de overheid transparant laat zien dat de verdeling geschiedt conform de wens van het volk, dan zal het met het vertrouwen in de politiek snel de goeie richting op gaan.
Er zitten wel een vrij grote beer op de weg. Je wil niet dat er voor een overheidsinstelling het ene jaar geen cent te makken is, en een jaar later de miljarden tegen de plinten klotsen. Of andersom.
Daarom beginnen we met hoe de verdeling nú is, dus hoe iedere belastingeuro op dit moment wordt verdeeld, bijvoorbeeld zo'n 20% gaat naar onderwijs, zie http://www.uitgavenoverheid.nl/ .
En ieder jaar mag een belastingplichtige er maximaal een deel vanaf halen of maximaal er een deel bij doen. Die delen zijn achtereenvolgens 10%, 11%, 13%, 14%, 17%, 20%, 25%, 33%, 50 en 100%. Als je het daarmee vermindert houd je in de volgende jaren 90%, 80%, 70%, 60%, 50%, 40%, 30%, 20%, 10%, 0% van het oorspronkelijke bedrag over (weet je gelijk waarom die delen zo zijn). En als je het vermeerdert wordt dat 1,1; 1,2; 1,4; 1,6; 1,8; 2,2; 2,8; 3,7; 5,5 en 11,0 keer het oorspronkelijke bedrag.
Uiteraard moet je wel zorgen dat je volledig belastingbedrag besteed wordt. En meer mag natuurlijk ook!
(Ik zal niet verder ingaan op hoe de verdere regeling zou kunnen zijn.)
Voordeel van deze manier om de wil van het volk tot uiting te brengen, is dat niet alleen de partij die je hebt gestemd telt, maar dat je ook nog aanpassingen kunt aanbrengen welke punten je van die partij wèl en welke je níet ondersteunt. En welke punten van andere partijen die het deze keer zonder jouw stem moesten doen, toch nog wel geld van je krijgen. Kortom, de macht aan het volk.
Nou de politici nog zo ver zien te krijgen.
27 april 2013
Lekker
Neem twee bevroren boterhammen. Smeer er zo snel mogelijk honing op, bij voorkeur uit de koelkast, en maak er een sandwich van. Wacht even tot het brood ontdooid is en smul vervolgens van de heerlijkste tompouce die je denken kunt.
De kou van het brood is in de honing gaan zitten.
Hééérlijk!
De kou van het brood is in de honing gaan zitten.
Hééérlijk!
4 april 2013
Container
Als je gescheiden bent van je partner met wie je langere tijd hebt samengewoond, kun je leren van de ervaringen die je hebt opgedaan, voor een volgende keer. Mogelijk weet je wat er fout ging en wat je een volgende keer anders zou doen.
Als je (nog) verder in je leven komt, leer je ook dat werken allesbehalve zaligmakend is, maar heel veel weg heeft van de vloek uit Genesis: in het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, om de Statenvertaling maar eens te citeren. Zeker nadat je met werken gestopt bent, gaapt die waarheid je ontnuchterend aan.
Ik heb sinds een aantal maanden het idee dat een mens haar leven zou moeten inrichten met zo min mogelijk verplichtingen, letterlijk zo vrij mogelijk. Want ga maar na, je gaat werken, gaat samenwonen, koopt een huis met een hypotheek, neemt kinderen, en voor je het weet vraag je ja af waar je midlifecrisis vandaan komt.
Om met kinderen te beginnen, daar zit je decennia aan vast, zeg maar gerust, de rest van je leven. Natuurlijk, je krijgt er veel voor terug, al was het maar, zoals ik onder mijn leeftijdsgenoten merk, de kleinkinderen, aan wie ze nòg meer plezier beleven dan aan diens ouders vroeger. Toen waren ze immers druk aan het werk.
Maar ik denk dat als ouders eerlijk zijn, zij de uitspraak van de buurvrouw van mijn ouders zullen onderschrijven. "Als kinderen klein zijn, zou je ze opvreten, als ze groot zijn, heb je spijt dat je het niet hebt gedaan", aldus 'tante' Teun, die recht van spreken had, want de moeder van 12.
Benieuwd wat mijn goede vriend vindt die een drukke baan combineert met een gezin van vijf, waarbij hij, volgens eigen zeggen, de eerste gebruikt om uit te rusten van het tweede.
Het belangrijkste aspect van kinderen is het onherroepelijke. Je kunt niet, zoals bij een huisdier, concluderen dat het ècht niet gaat en dan naar een ander gezin op zoek gaan. Een partner kun je nog verlaten, met of zonder kinderen. Maar die heb je voor het leven.
Misschien is de in zwaarte volgende verplichting wel de hypotheek, want je bent de verplichting van een koophuis aangegaan. Jarenlang hebben banken je ervan overtuigd dat je een dief van eigen portemonnee bent als je huurt in plaats van koopt, want je zou de prijsstijging van de huizen, die immers eeuwig zou doorgaan, mislopen. En wie wil er nou niet slapend rijk worden, zwaar gestimuleerd door de fiscale regelingen in met name Nederland? Dat je, om voor die regelingen in aanmerking te kunnen komen, veel moest verdienen en dus hard moest werken, werd er niet bij verteld, hoewel er altijd met een fiscale korting tegen het toptarief werd gerekend. En dat je ook veel beter een korte dan een lange rentevaste periode kon aangaan, werd ook vakkundig verzwegen.
Terwijl een huurhuis, zeker toen wettelijk de bescherming van de huurder flink werd uitgebreid, je een maximum aan vrijheid verschaft. En je ook vrij(!)waarde van de daling in huizenprijzen waar mensen, zeker als ze minder dan 10 jaar geleden hun huis kochten, nu mee geconfronteerd worden.
De volgende verplichtingen die (alleen) in zwaarte vergelijkbaar zijn, zijn werk en partner. Die lijken op elkaar omdat je er een groot deel van je leven mee doorbrengt, en dat je er wel van af kunt, ook al is dat initieel niet de bedoeling. Was het vroeger eerder regel dan uitzondering dat je 40 jaar bij een baas bleef, toen kwamen ook scheidingen slechts sporadisch voor. Terwijl het nu, met de talloze zzp'ers en andere jobhoppers, ook niet ongebruikelijk is dat mensen meerdere keren scheiden of zelfs relaties hebben zonder samen te wonen. Vrienden van ons hebben hun relatie zó ingericht dat ze ieder een appartement hebben, maar dan wel naast elkaar. Door ervaring wijs geworden leek hun dat een ideale oplossing. Hoe het zal gaan als ze toch uit elkaar gaan en dan, mogelijk langdurig, met elkaar als buur geconfronteerd worden, laat zich raden.
Stoppen bij een werkgever lijkt me minder ingrijpend dan met een partner, zeker als je daarmee kinderen hebt. Maar dat je in beide gevallen in een sociaal web zit waar je niet zo maar uitbreekt, lijkt me evident.
De laatste verplichting die ik pas recent onderkende, zijn al je bezittingen, eigenlijk de veralgemenisering van het hebben van een koophuis. Je eigendommen vragen erom verzorgd te worden, onderhoud moet worden gepleegd, ze moeten worden schoongemaakt, je gaat er aan hechten, kortom, je bent er aan gebonden en voelt je er aan verplicht. Terwijl ik inmiddels denk - je bent nooit te oud om te leren - dat het niet gaat om het hebben, maar om het zijn, zoals ooit een collega die al (veel) eerder verlicht was, mij voorhield.
Ideaal zou zijn dat je zo vrij mogelijk, met zo min mogelijk verplichtingen in het leven kunt gaan en staan waar je wilt. En dat je de paar spullen waarover je wilt beschikken, in een container meeneemt. Dat is dan je hele verhuizing als je bijvoorbeeld in een warm land wilt overwinteren.
Belangrijke vraag is nu: wat zit er in je container, dat levensrugzakje extended? Je auto waar je zo trots op bent? Die mooie kristallen wijnglazen? Die dikke audio/video equipment? Je boeken?
Mij bleek dat er heel veel is dat weggelaten kan worden. Je schaft het ter plekke aan en verkoopt het eventueel weer. En e-books zijn niet voor niets uitgevonden.
Kortom, misschien is zelfs die container overbodig en volstaat een plastic tasje. Zoals de grote wiskundige Erdös in de vorige eeuw al aantoonde.
Als je (nog) verder in je leven komt, leer je ook dat werken allesbehalve zaligmakend is, maar heel veel weg heeft van de vloek uit Genesis: in het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, om de Statenvertaling maar eens te citeren. Zeker nadat je met werken gestopt bent, gaapt die waarheid je ontnuchterend aan.
Ik heb sinds een aantal maanden het idee dat een mens haar leven zou moeten inrichten met zo min mogelijk verplichtingen, letterlijk zo vrij mogelijk. Want ga maar na, je gaat werken, gaat samenwonen, koopt een huis met een hypotheek, neemt kinderen, en voor je het weet vraag je ja af waar je midlifecrisis vandaan komt.
Om met kinderen te beginnen, daar zit je decennia aan vast, zeg maar gerust, de rest van je leven. Natuurlijk, je krijgt er veel voor terug, al was het maar, zoals ik onder mijn leeftijdsgenoten merk, de kleinkinderen, aan wie ze nòg meer plezier beleven dan aan diens ouders vroeger. Toen waren ze immers druk aan het werk.
Maar ik denk dat als ouders eerlijk zijn, zij de uitspraak van de buurvrouw van mijn ouders zullen onderschrijven. "Als kinderen klein zijn, zou je ze opvreten, als ze groot zijn, heb je spijt dat je het niet hebt gedaan", aldus 'tante' Teun, die recht van spreken had, want de moeder van 12.
Benieuwd wat mijn goede vriend vindt die een drukke baan combineert met een gezin van vijf, waarbij hij, volgens eigen zeggen, de eerste gebruikt om uit te rusten van het tweede.
Het belangrijkste aspect van kinderen is het onherroepelijke. Je kunt niet, zoals bij een huisdier, concluderen dat het ècht niet gaat en dan naar een ander gezin op zoek gaan. Een partner kun je nog verlaten, met of zonder kinderen. Maar die heb je voor het leven.
Misschien is de in zwaarte volgende verplichting wel de hypotheek, want je bent de verplichting van een koophuis aangegaan. Jarenlang hebben banken je ervan overtuigd dat je een dief van eigen portemonnee bent als je huurt in plaats van koopt, want je zou de prijsstijging van de huizen, die immers eeuwig zou doorgaan, mislopen. En wie wil er nou niet slapend rijk worden, zwaar gestimuleerd door de fiscale regelingen in met name Nederland? Dat je, om voor die regelingen in aanmerking te kunnen komen, veel moest verdienen en dus hard moest werken, werd er niet bij verteld, hoewel er altijd met een fiscale korting tegen het toptarief werd gerekend. En dat je ook veel beter een korte dan een lange rentevaste periode kon aangaan, werd ook vakkundig verzwegen.
Terwijl een huurhuis, zeker toen wettelijk de bescherming van de huurder flink werd uitgebreid, je een maximum aan vrijheid verschaft. En je ook vrij(!)waarde van de daling in huizenprijzen waar mensen, zeker als ze minder dan 10 jaar geleden hun huis kochten, nu mee geconfronteerd worden.
De volgende verplichtingen die (alleen) in zwaarte vergelijkbaar zijn, zijn werk en partner. Die lijken op elkaar omdat je er een groot deel van je leven mee doorbrengt, en dat je er wel van af kunt, ook al is dat initieel niet de bedoeling. Was het vroeger eerder regel dan uitzondering dat je 40 jaar bij een baas bleef, toen kwamen ook scheidingen slechts sporadisch voor. Terwijl het nu, met de talloze zzp'ers en andere jobhoppers, ook niet ongebruikelijk is dat mensen meerdere keren scheiden of zelfs relaties hebben zonder samen te wonen. Vrienden van ons hebben hun relatie zó ingericht dat ze ieder een appartement hebben, maar dan wel naast elkaar. Door ervaring wijs geworden leek hun dat een ideale oplossing. Hoe het zal gaan als ze toch uit elkaar gaan en dan, mogelijk langdurig, met elkaar als buur geconfronteerd worden, laat zich raden.
Stoppen bij een werkgever lijkt me minder ingrijpend dan met een partner, zeker als je daarmee kinderen hebt. Maar dat je in beide gevallen in een sociaal web zit waar je niet zo maar uitbreekt, lijkt me evident.
De laatste verplichting die ik pas recent onderkende, zijn al je bezittingen, eigenlijk de veralgemenisering van het hebben van een koophuis. Je eigendommen vragen erom verzorgd te worden, onderhoud moet worden gepleegd, ze moeten worden schoongemaakt, je gaat er aan hechten, kortom, je bent er aan gebonden en voelt je er aan verplicht. Terwijl ik inmiddels denk - je bent nooit te oud om te leren - dat het niet gaat om het hebben, maar om het zijn, zoals ooit een collega die al (veel) eerder verlicht was, mij voorhield.
Ideaal zou zijn dat je zo vrij mogelijk, met zo min mogelijk verplichtingen in het leven kunt gaan en staan waar je wilt. En dat je de paar spullen waarover je wilt beschikken, in een container meeneemt. Dat is dan je hele verhuizing als je bijvoorbeeld in een warm land wilt overwinteren.
Belangrijke vraag is nu: wat zit er in je container, dat levensrugzakje extended? Je auto waar je zo trots op bent? Die mooie kristallen wijnglazen? Die dikke audio/video equipment? Je boeken?
Mij bleek dat er heel veel is dat weggelaten kan worden. Je schaft het ter plekke aan en verkoopt het eventueel weer. En e-books zijn niet voor niets uitgevonden.
Kortom, misschien is zelfs die container overbodig en volstaat een plastic tasje. Zoals de grote wiskundige Erdös in de vorige eeuw al aantoonde.
6 maart 2013
Alcohol werkt (2)
In een vorig bericht heb ik de goeie werking van alcohol tegen allerlei persoonlijk ongemak beschreven. Daar hoort ook het volgende bij.
Als klein kind kreeg ik bij keelpijn het advies van mijn moeder om te "gorgelen met water en zout". Daartoe werd in lauwwarm water een ruime schep zout opgelost en dit brakke mengsel moest je proberen door te gorgelen in contact te brengen met je pijnlijke keel. Dat zou helpen naar ik nu meen te begrijpen, doordat de bacteriën – consequent 'bakbeestjes' genoemd door mijn lief – die verantwoordelijk zijn voor de keelpijn dat niet overleven. Maar bepaald lekker was dat niet. Je kreeg sowieso al braakneigingen en als je per ongeluk iets naar binnen kreeg was dat om van te gruwen.
Vorige week had ik weer eens keelpijn, dacht aan het gorgelen van mijn moeder, God hebbe haar ziel, en kwam plotseling op de gedachte om met alcohol te gorgelen. En dan niet de pure, 70% of 90% die je bij apotheker of drogist kunt verkrijgen, nee, consumptiealcohol. Port bijvoorbeeld heeft een alcohol percentage van zo'n 12% en is uiterst smakelijk, in tegenstelling tot de sterke dranken met veel hogere percentages. Zo gezegd, zo gedaan en 3 maal daags gorgelde ik met een slok (niet al te dure) port, met als beloning dat ik het mocht doorslikken.
Na een paar dagen was de keelpijn verdwenen. En was ik alleen nog maar verkouden.
Zou alcohol snuiven iets zijn?
Als klein kind kreeg ik bij keelpijn het advies van mijn moeder om te "gorgelen met water en zout". Daartoe werd in lauwwarm water een ruime schep zout opgelost en dit brakke mengsel moest je proberen door te gorgelen in contact te brengen met je pijnlijke keel. Dat zou helpen naar ik nu meen te begrijpen, doordat de bacteriën – consequent 'bakbeestjes' genoemd door mijn lief – die verantwoordelijk zijn voor de keelpijn dat niet overleven. Maar bepaald lekker was dat niet. Je kreeg sowieso al braakneigingen en als je per ongeluk iets naar binnen kreeg was dat om van te gruwen.
Vorige week had ik weer eens keelpijn, dacht aan het gorgelen van mijn moeder, God hebbe haar ziel, en kwam plotseling op de gedachte om met alcohol te gorgelen. En dan niet de pure, 70% of 90% die je bij apotheker of drogist kunt verkrijgen, nee, consumptiealcohol. Port bijvoorbeeld heeft een alcohol percentage van zo'n 12% en is uiterst smakelijk, in tegenstelling tot de sterke dranken met veel hogere percentages. Zo gezegd, zo gedaan en 3 maal daags gorgelde ik met een slok (niet al te dure) port, met als beloning dat ik het mocht doorslikken.
Na een paar dagen was de keelpijn verdwenen. En was ik alleen nog maar verkouden.
Zou alcohol snuiven iets zijn?
Abonneren op:
Posts (Atom)