De wil van het volk

Er wordt veel geklaagd over de afstand van de gewone burger tot de politiek. En daar is meer dan genoeg reden voor.
Groot gevaar is dat die burger zich niet (meer) vertegenwoordigd voelt, haar belangen niet (voldoende) ziet behartigd en denkt: waarom zou ik een volgende keer nog gaan stemmen? Of, wat ook niet echt bijdraagt aan een constructieve voortgang, op één van de protestpartijen stemt ook al hebben die verder allerlei programmapunten waar die burger niet achter staat, maar "dan weet Den Haag tenminste dat dit een proteststem is".

Hoewel politici, naar mijn vaste overtuiging, niets moeten hebben van een goed functionerende democratie - om over bestuurders maar te zwijgen - is er een vrij makkelijke manier om mensen de mogelijkheid te geven direct mee te sturen op nationaal en lokaal niveau. Via de belastingen. Dat zou als volgt kunnen gaan.

Op enig moment wordt aan de hand van je inkomen en allerlei kortingen en bijtellingen de hoogte van je belasting vastgesteld. Maar anders dan nu krijg je daarbij de mogelijkheid de posten aan te geven waaraan je wilt dat jouw geld besteed wordt. Dus wil je 0% naar defensie en 30% naar onderwijs, vul de hokjes dienovereenkomstig in. Of veel naar gezondheidszorg en niets naar ontwikkelingshulp, met de door de belastingdienst ter beschikking gestelde site of programmatuur is het een fluitje van een cent.
Uiteraard kan een ministerie de zaak ook fijnmaziger verdelen, bijvoorbeeld bij defensie wèl de landmacht, maar niet de JSF. Om te voorkomen dat ze anders helemaal niks krijgen. Of in het onderwijs een onderverdeling naar salarissen van de managers en die van het onderwijzend personeel. En heb je geen zin in andere sociale voorzieningen dan de bijstand, dan is dat eenvoudig te verwezenlijken.
Snel zal duidelijk worden waar de voorkeuren van de bevolking liggen en, als de overheid transparant laat zien dat de verdeling geschiedt conform de wens van het volk, dan zal het met het vertrouwen in de politiek snel de goeie richting op gaan.

Er zitten wel een vrij grote beer op de weg. Je wil niet dat er voor een overheidsinstelling het ene jaar geen cent te makken is, en een jaar later de miljarden tegen de plinten klotsen. Of andersom.
Daarom beginnen we met hoe de verdeling nú is, dus hoe iedere belastingeuro op dit moment wordt verdeeld, bijvoorbeeld zo'n 20% gaat naar onderwijs, zie http://www.uitgavenoverheid.nl/ .
En ieder jaar mag een belastingplichtige er maximaal een deel vanaf halen of maximaal er een deel bij doen. Die delen zijn achtereenvolgens 10%, 11%, 13%, 14%, 17%, 20%, 25%, 33%, 50 en 100%. Als je het daarmee vermindert houd je in de volgende jaren 90%, 80%, 70%, 60%, 50%, 40%, 30%, 20%, 10%, 0% van het oorspronkelijke bedrag over (weet je gelijk waarom die delen zo zijn). En als je het vermeerdert wordt dat 1,1; 1,2; 1,4; 1,6; 1,8; 2,2; 2,8; 3,7; 5,5 en 11,0 keer het oorspronkelijke bedrag.
Uiteraard moet je wel zorgen dat je volledig belastingbedrag besteed wordt. En meer mag natuurlijk ook!
(Ik zal niet verder ingaan op hoe de verdere regeling zou kunnen zijn.)

Voordeel van deze manier om de wil van het volk tot uiting te brengen, is dat niet alleen de partij die je hebt gestemd telt, maar dat je ook nog aanpassingen kunt aanbrengen welke punten je van die partij wèl en welke je níet ondersteunt. En welke punten van andere partijen die het deze keer zonder jouw stem moesten doen, toch nog wel geld van je krijgen. Kortom, de macht aan het volk.
Nou de politici nog zo ver zien te krijgen.